W sesji poświęconej bezpieczeństwu znieczulenia omawiane były między innymi takie zagadnienia jak, zmęczenie anestezjologa, stosowanie środków przeciwkrzepliwych w znieczuleniach regionalnych, powikłania znieczulenia i ich zgłaszanie . W drugim dniu odbywały się prace w grupach roboczych. Przedstawiciel Polski uczestniczył w pracy grupy roboczej, zajmującej się sprawą akredytacji UEMS/ESA szpitali prowadzących kształcenie specjalizacyjne w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii. Powołano na 3 lata wspólny komitet programu wizytacji i akredytacji szpitali, w którym ze strony UEMS przedstawicielami są prof. Alahuhta z Finlandii, prof. Balogh z Austrii i prof. Drobnik z Polski a ze strony ESA, prof. Christianson ze Szwecji, prof. Schuettler z Niemiec i nie wybrany jeszcze reprezentant NASC. Grupie ESA przewodniczy prof. Schuettler, grupie UEMS prof. Drobnik. Pierwsze spotkanie odbyło się w Poniedziałek 19 listopada w Brukseli.

Pierwszym szpitalem akredytowanym przez nowy skład komitetu będzie szpital uniwersytecki w Bursie (Turcja) a pierwszym polskim ośrodkiem, występującym o kolejną reakredytację będzie Poznań.

Grupa robocza d.s. jakości i bezpieczeństwa znieczulenia, w składzie Balogh, Drobnik, Mellin-Olsen, Petrini, Sullivan przygotowała projekt standardów minimum monitorowania okołooperacyjnego, które po dyskusji środowiskowej, zostaną przesłane do druku w European Journal of Anaesthesiology.

Jako wstępny materiał do wglądu i dyskusji zamieszczamy projekt na stronie naszego Towarzystwa.

Dotychczasowy Przewodniczący Zarządu Sekcji, Pan prof. Knape z Utrechtu, od 1 stycznia przejmuje obowiązki prezydenta ESA, pełnione dotychczas przez sir Petera Simsona a obowiązki przewodniczącego Zarządu i Sekcji Anestezjologii UEMS przejmie Dr Jannicke Melin-Olsen z Norwegii. Obu przewodniczącym, delegaci środowisk anestezjologicznych krajów europejskich oraz Izraela i Turcji, złożyli podziękowania za dotychczasową, energiczną prace w budowaniu mostów i harmonizowanie działań środowisk różnych krajów oraz życzyli dalszych sukcesów już w nowych rolach.

Spotkania naszej sekcji UEMS przewidziane są w przyszłym roku w Kopenhadze, podczas kongresu ESA oraz w grudniu, w Rydze, podczas kongresu Baltica 2008.


Uwagi do "Minimalnych Standardów Monitorowania w Medycynie Okołooperacyjnej"

Ponieważ znajomość języka angielskiego nie jest powszechna, zamieszczam kilka uwag do zamieszczonego na naszej stronie tekstu propozycji.

Jasne standardy powinny być stosowane wszędzie, gdzie chory korzysta z monitorowanej opieki anestezjologicznej i znieczulenia regionalnego lub ogólnego, niezależnie od miejsca, w którym jest prowadzone znieczulenie i czasu jego trwania. Oto one:

   1. Zaopatrzenie w sprzęt, jego utrzymanie, kalibracja i wymiana, należą do obowiązków instytucji (szpital, instytucja organizująca leczenie w sieci gabinetów zabiegowych, prywatna praktyka lekarska itp.).
   2. Wykwalifikowany personel anestezjologiczny musi być cały czas obecny przy chorym podczas zabiegu.
   3. Anestezjolog jest odpowiedzialny za sprawdzenie aparatu, ustawienie progów alarmów przed znieczuleniem i utrzymanie czynnych systemu alarmów dźwiękowych w czasie całego znieczulenia.
   4. Podstawowe monitorowanie musi być zastosowane u chorego przed rozpoczęciem znieczulenia i utrzymane do czasu pełnego wybudzenia chorego ze znieczulenia. Monitorowanie musi być utrzymane podczas wewnątrzszpitalnego lub międzyszpitalnego transportu chorego.
   5. Krótkie przerwanie monitorowania jest możliwe, jeśli sala wybudzeń ma bezpośredni kontakt z salą operacyjną.
   6. Wszystkie informacje, zbierane elektronicznie lub osobiście przez anestezjologa, przy użyciu sprzętu monitorującego, muszą być zaznaczone w dokumentacji znieczulenia.

Krótkie komentarze do powyższych zaleceń.
Ad.1. Zabezpieczenie w sprawny sprzęt jest obowiązkiem instytucji a obowiązkiem oddziału anestezjologii lub anestezjologa, jest informowanie instytucji o potrzebie napraw lub odnowienia sprzętu anestezjologicznego lub monitorującego. Systematyczne przeglądy, potwierdzone odpowiednim certyfikatem, należą do obowiązków instytucji.
Ad.2. Jeśli z bardzo istotnych powodów anestezjolog prowadzący znieczulenie musi opuścić na jakiś czas chorego, to musi przekazać opiekę nad chorym osobie o nie niższych kwalifikacjach anestezjologicznych, zreferować aktualny stan chorego a czas i szczegóły przekazania opieki nad chorym, powinny być odnotowane w karcie znieczulenia.
Ad.3. Im bardziej złożony sprzęt jest stosowany w znieczuleniu, tym bardziej musi być sformalizowany sposób uczenia obsługi aparatu i systematycznych procedur jego testowania przed rozpoczęciem znieczulenia. Dolne granice alarmów pulsoksymetrii i kapnometrii, muszą wyzwalać sygnał akustyczny.
Ad.4. Do podstawowego monitorowania należą; analizator stężenia tlenu w mieszaninie oddechowej z alarmem, pulsoksymetria, nieinwazyjny pomiar ciśnienia tętniczego krwi, elektrokardiogram, kapnometr, analizator par anestetyków stosowanych wziewnie, monitor ciśnienia w układzie oddechowym, zaopatrzone w alarmy strzykawki automatyczne lub pompy przepływowe. W opracowanych standardach określone są niezbędne systemy monitorowania w różnych fazach wybudzenia. Anestezjolog może wskazać dodatkowe metody monitorowania, które uważa za niezbędne w prowadzeniu znieczulenia określonego chorego, poddawanego określonej operacji (np. w pozycji siedzącej lub zabiegom neurochirurgicznym, kardiochirurgicznym, naczyniowym itp.). Chory, transportowany między oddziałami lub między szpitalami, musi być, obok monitorowania hemodynamicznego i pulsoksymetrii, monitorowany także kapnometrycznie, jeśli jest w czasie transportu prowadzony oddech zastępczy.
Ad.5. Jeśli sala wybudzeń jest oddalona od bloku operacyjnego, transport chorego wymaga pełnego zakresu monitorowania. Jeśli sala wybudzeń sąsiaduje z salą operacyjną, nie jest to niezbędne, ponieważ chory pozostaje pod ścisłą obserwacją dobrze wyszkolonego personelu. Zdarzające się w naszym kraju warunki, w których nie ma w ogóle sali czy oddziału wybudzeń a chory nie w pełni wyprowadzony ze znieczulenia, jest przewożony przez niewyszkolony personel, bez odpowiedniego monitorowania, do oddziałów ogólnych i pozostawiany pod opieką personelu niedostatecznie wyszkolonego w zakresie anestezjologii, stanowią jaskrawe naruszenie bezpieczeństwa zdrowia i życia chorych, leczonych w tych szpitalach.

Ponieważ projekt standardów przedstawiony jest do dyskusji wśród środowiska anestezjologów całej Europy, bo do całej Unii Europejskiej będą też się odnosić, serdecznie zapraszam wszystkich do wyrażania swoich opinii i uwag na temat projektu.

Zwróciłem się przed blisko pół rokiem do wydawnictwa Cambridge Journals z prośbą o możliwość nieodpłatnego zamieszczania wytycznych z anestezjologii i intensywnej terapii na naszej stronie internetowej i możliwość ich tłumaczenia na język polski i dotychczas nie utrzymałem odpowiedzi, poza wstępną, że polski wniosek zostanie rozpatrzony. Podobnie jak my, czekają na zezwolenie Hiszpanie.

Uczciwość i praworządność okazują się być towarem luksusowym nie tylko w Polsce. Projekt standardów zamieszczam za pozwolenie Dr Ellen O Sullivan, przewodniczącej grupy roboczej UEMS d.s. Bezpieczeństwa i Jakości Znieczulenia, w której składzie mam przyjemność także pracować.
Z poważaniem

Leon Drobnik